5 βασικά βήματα

Είναι πολύ σημαντικό να ακολουθούμε τα 5 βασικά βήματα γιατί ο σωστός χειρισμός τροφίμων είναι το κλειδί για την πρόληψη των τροφιμογενών νοσημάτων

Τα μικρόβια που προκαλούν τα τροφιμογενή νοσήματα μπορούν να κρυφτούν σε πολλά μέρη μέσα στην κουζίνα όπως στους πάγκους , στα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για το μαγείρεμα, στους δίσκους κοπής, στα τρόφιμα, στις πετσέτες, στα χέρια. Τα χέρια πολύ συχνά μεταφέρουν μικροοργανισμούς από την μια επιφάνεια στην άλλη για αυτόν τον λόγο είναι πολύ σημαντικό να πλένουμε τακτικά τα χέρια μας.

Βήμα 1

Υγιεινή

ΣΩΣΤΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΤΩΝ ΧΕΡΙΩΝ

Επειδή τα χέρια αποτελούν το βασικότερο μέσο μεταφοράς των μικροοργανισμών και λοιμογόνων παραγόντων από ένα μέρος σε άλλο είναι πολύ σημαντικό να πλένετε συχνά τα χέρια σας.(παραπομπή στο 4β ΣΩΣΤΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΧΕΡΙΩΝ)
Πολλοί άνθρωποι δεν πλένουν σωστά τα χέρια τους δεν χρησιμοποιούν σαπούνι και πλένουν μέρος των χεριών και όχι όλες τις επιφάνειες.
Η χρήση ζεστού νερού ή ακόμα και κρύου νερού όταν δεν υπάρχει πρόσβαση σε ζεστό και η χρήση σαπουνιού, εξασφαλίζουν σωστή καθαριότητα στα χέρια.
Διάρκεια της διαδικασίας: τουλάχιστον 20΄ δευτερόλεπτα.

Πότε πρέπει να πλένετε τα χέρια;

Πριν χειριστείτε τρόφιμα και συχνά κατά την διάρκεια προετοιμασίας του φαγητού.
Πριν καταναλώσετε το φαγητό σας.
Αφού χρησιμοποιήσετε το αποχωρητήριο.
Αφού χειριστείτε ωμό κρέας και πουλερικά.
Αφού αλλάξετε πάνες μωρού ή καθαρίσετε ένα παιδί που έχει χρησιμοποιήσει το αποχωρητήριο.
Αφού φυσήξετε την μύτη σας, βήξετε ή φτερνιστείτε.
Αφού πιάσετε σκουπίδια ή σακούλες σκουπιδιών.
Αφού χρησιμοποιήσετε χημικά και απορρυπαντικά.
Αφού πιάσετε κατοικίδια ή τους βάλετε τροφή.
Μετά το κάπνισμα.
Πριν και μετά περιποιηθείτε τραύματα και ασθενείς.

Πλύσιμο επιφανειών και εργαλείων μετά από κάθε χρήση τους

Καθαρίζετε συχνά ενώ κάνετε την προετοιμασία του φαγητού έτσι δεν θα δίνετε την ευκαιρία στους μικροοργανισμούς να αναπτύσσονται.
Καθαρίζετε με μεγαλύτερη επιμέλεια τα μαχαιροπήρουνα του φαγητού , ποτήρια και εργαλεία μαγειρέματος που άγγιξαν ωμό κρέας και θαλασσινά.
Απολυμαίνετε τους δίσκους κοπής και τα εργαλεία που ήρθαν σε επαφή με ωμό κρέας, πουλερικά και θαλασσινά.
Δεν ξεχνάτε να πλένετε και να στεγνώνετε όλα τα εργαλεία καθαρισμού που χρησιμοποιήσατε (σφουγγάρια, πετσέτες) με καυτό νερό και απορρυπαντικό, γιατί οι μικροοργανισμοί αναπτύσσονται πολύ εύκολα στα υγρά μέρη.

Προστασία των χώρων παρασκευής του φαγητού από έντομα και τρωκτικά

Διατηρήστε τις τροφές καλυμμένες σε κλειστούς περιέκτες.
Οι κάδοι απορριμμάτων πρέπει να είναι κλειστοί και να αδειάζουν πολύ τακτικά.
Οι περιοχές παρασκευής του φαγητού πρέπει να διατηρούνται σε καλή κατάσταση( επιδιόρθωση ρωγμών στους τοίχους).
Να γίνεται τακτική απεντόμωση και μυοκτονία στις περιοχές παρασκευής του φαγητού.
Τα κατοικίδια θα πρέπει να απομακρύνονται από την περιοχή παρασκευής του φαγητού.

Σωστό πλύσιμο κουζινικών και πιατικών

Απορρίπτετε τα αποφάγια.
Καθαρίζετε με ζεστό νερό και απορρυπαντικό τα λίπη και τα υπολείμματα τροφής στα πιάτα και στα σκεύη.
Ξεπλένετε με καυτό νερό.
Απολυμαίνετε τα σκεύη με βραστό νερό ή απολυμαντικό.
Αφήστε τα πιάτα και τα εργαλεία να στεγνώσουν στον φυσικό αέρα ή στεγνώστε τα καλά με μια πλυμένη και καθαρή πετσέτα.

Πλύσιμο φρούτων και λαχανικών αλλά όχι των ωμών κρεάτων και πουλερικών

Ξεπλένουμε τα φρούτα και τα λαχανικά στο τρεχούμενο νερό χωρίς απορρυπαντικά ή χλωρίνη και με προσοχή χωρίς να τα τραυματίσουμε.
Ξεπλένουμε τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα ξεφλουδίσουμε και αφαιρούμε κατεστραμμένα σημεία των φρούτων και λαχανικών.
Τρίβουμε καλά φρούτα και λαχανικά με σκληρή φλούδα όπως πεπόνια, καρπούζια, αγγούρια με βούρτσα ειδική για λαχανικά.
Στεγνώνουμε τα φρούτα και τα λαχανικά με καθαρή και στεγνή πετσέτα ή χαρτί κουζίνας.

Βήμα 2

Διατηρήστε χωριστά τα μαγειρεμένα από τα ωμά τρόφιμα.

Χωρίζετε το ωμό κρέας ,πουλερικά και θαλασσινά από τα άλλα τρόφιμα.
Χρησιμοποιείτε ξεχωριστά εργαλεία και δίσκους κοπής για να χειριστείτε ωμά τρόφιμα. Αντικαταστήστε τους δίσκους κοπής όταν έχουν φθαρεί.
Αποθηκεύστε τα τρόφιμα σε δοχεία προκειμένου να αποφύγετε την επαφή μεταξύ ωμών και μαγειρεμένων τροφίμων.
Χρησιμοποιείτε καυτό νερό και σαπούνι για να πλύνετε με προσοχή όλα τα σκεύη, εργαλεία και δίσκους κοπής στα οποία έχουν ακουμπήσει ωμό κρέας, πουλερικά, θαλασσινά και αυγά.
Όταν αγοράζετε τρόφιμα διατηρήστε τα ωμά τρόφιμα ξεχωριστά από τα υπόλοιπα.
Στο ψυγείο αποθηκεύστε το ωμό κρέας πουλερικά και θαλασσινά σε χαμηλότερα ράφια από τα μαγειρεμένα τρόφιμα.
Στο ψυγείο αποθηκεύστε το ωμό κρέας, πουλερικά και θαλασσινά σε δοχεία και σακούλες αεροστεγώς κλεισμένες. Καταψύχετε τα τρόφιμα εάν δεν σκοπεύετε να τα καταναλώσετε σε σύντομο χρονικό διάστημα

Βήμα 3

Σωστό μαγείρεμα

Μαγειρεύετε πολύ προσεχτικά ειδικότερα το κρέας, τα πουλερικά , τα αυγά και τα θαλασσινά.
Σούπες και βραστά πρέπει να φτάνουν σε θερμοκρασία 70^οC . Ο ζωμός του κρέατος και των πουλερικών πρέπει να είναι καθαρός και όχι ροζ. Ιδανικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε θερμόμετρο.
Εάν δεν καταναλώσετε το φαγητό αμέσως μετά το μαγείρεμα θα πρέπει να το διατηρήσετε εκτός της επικίνδυνης ζώνης θερμοκρασιών δηλαδή μεταξύ 5^οC-60^οC όπου τα μικρόβια αναπτύσσονται γρήγορα.
Αναθερμαίνετε το φαγητό πολύ προσεχτικά πριν την κατανάλωση του.
Οι φούρνοι μικροκυμάτων πολλές φορές ψήνουν ανομοιογενώς το φαγητό αφήνοντας μερικά σημεία κρύα με αποτέλεσμα να επιβιώνουν επικίνδυνα βακτήρια. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι το φαγητό που έχει μαγειρευτεί στον φούρνο μικροκυμάτων έχει ψηθεί ομοιογενώς.
Πολλά πλαστικά δοχεία ελευθερώνουν τοξικά χημικά κατά την διάρκεια της θέρμανσης στον φούρνο μικροκυμάτων. Πρέπει να χρησιμοποιούνται κατάλληλα δοχεία.
Ανακατέψτε το φαγητό κατά την διάρκεια της αναθέρμανσης στον φούρνο μικροκυμάτων.

Βήμα 4

Διατήρηση τροφίμων σε ασφαλή θερμοκρασία

Οι μικροοργανισμοί μπορούν εύκολα να πολλαπλασιαστούν εάν το φαγητό παραμείνει για αρκετή ώρα σε θερμοκρασία δωματίου. Οι ασφαλείς θερμοκρασίες αποθήκευση των τροφίμων είναι κάτω από 5ο C ή πάνω 60ο C. Επομένως:

Δεν πρέπει να αφήνετε το μαγειρεμένο φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου παραπάνω από 2 ώρες.
Η σωστή θερμοκρασία για το ψυγείο σας είναι μεταξύ 1 και 4^ο C και για την κατάψυξή σας -18^ο C.
Το μαγειρεμένο φαγητό πρέπει να παραμένει (αχνιστό) πάνω από 60^οC πριν σερβιριστεί.
Μην αποθηκεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα και μέσα στο ψυγείο.
Μην ξεπαγώνετε το κατεψυγμένο φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου. Ο ασφαλέστερος τρόπος είναι να αποψύχονται τα τρόφιμα μέσα στο ψυγείο.
Τα υπόλοιπα φαγητού πρέπει αποθηκεύονται σε ρηχά δοχεία για να μπορούν να ψύχονται γρήγορα.
Η κατάψυξη των τροφίμων δεν σκοτώνει βλαβερά βακτήρια και μικρόβια διατηρεί όμως τα τρόφιμα σε ένα ασφαλές περιβάλλον μέχρι να καταναλωθούν.
Μπορεί να γίνει χρήση φούρνου μικροκυμάτων για την απόψυξη των τροφίμων μόνο όταν πρόκειται να μαγειρευτούν αυτά άμεσα.
Το αποψυγμένο φαγητό δεν μπορεί να καταψυχθεί εκτός αν προηγουμένως μαγειρευτεί σε θερμοκρασία πάνω από 75οC. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση το φαγητό μπορεί να ψυχθεί μόνο μια φορά.

Βήμα 5

Τα ωμά τρόφιμα στα οποία συμπεριλαμβάνεται και το νερό και ο πάγος μπορεί να περιέχουν επικίνδυνους μικροοργανισμούς και χημικά

Χρησιμοποιείτε ασφαλές νερό.
Αν δεν είστε σίγουροι για την ασφάλεια του νερού, το βράζετε, χρησιμοποιείτε φίλτρα ή εμφιαλωμένο νερό.
Δίνετε μεγάλη προσοχή στην επιλογή και κατανάλωση ποιοτικών τροφίμων.
Επιλέγετε φρέσκα και εμφανώς άρτια προϊόντα.
Επιλέγετε τροφές ασφαλείς όπως το παστεριωμένο γάλα.
Δεν χρησιμοποιείτε τρόφιμα πέρα από την ημερομηνία λήξεως.